Gecənin zülmətinə bürünmüş şəhərdə oturmuşam – ətraf sakit, təkcə uzaqlardan gələn avtomobil səsləri gecənin boşluğunu doldurur, amma mən bu səsləri eşitmirəm; əslində, artıq çoxdan qulaqlarıma gələn hər səs, hər hərəkət bir növ boğulmuş halda, uzaqdan gələn xəyallar kimi beynimdə əks olunur. Mənim düşüncələrim bir fincan tünd qəhvə qədər qatı, bir o qədər də bulanıqdır. Bu saatlar bəlkə də ən çox öz içimlə üzləşdiyim anlardır – elə bil, gecənin qaranlığı məni öz içinə çəkib, düşüncələrimlə baş-başa qoyur və mən hər dəfə bu tünd qəhvə ətirli gecələrdə özümə suallar verirəm: “Niyə buradayam? Nə üçün bu həyat? Nə üçün bu sonsuz təkliyə doğru sürüklənirəm?”
Bəlkə də mən bu fincanı əlimə götürdüyüm andan etibarən, qəhvənin acı dadı dodaqlarımdan süzülüb ruhuma axır, ürəyimdə bərkidiyi o keçilməz hissləri oyanmağa məcbur edir. Sanki hər qurtumda mənimlə keçmişin bütün izləri, bütün kədər dolu anları canlanır – anlar ki, illərdir içimdə yaşayıb, məni susdurmuş, mənə danışmaqdan qorxmuşdur. Hər dəfə bu qəhvə qoxusu məni geri çəkir, vaxtı geriyə döndərir, keçmişin o ağır, izsiz günlərinə qaytarır. Yaddaşımın dərinliyində basdırılmış xatirələr çıxır və bu gecənin tünd rənglərində öz yerini tapır. Lakin hər dəfə onları dinləməkdən yorulmuşam, çünki bu xatirələr artıq mənə heç nə vermir, mən onlardan qaçmaq istəyirəm, lakin necə qaçacağımı da bilmirəm.
Düşünürəm ki, bəlkə də, mən heç vaxt tam olaraq bu qaranlıqdan çıxmayacağam. İnsan öz içində qapandıqca, hər dəfə daha dərinə batır və nəticədə qurtuluşu olmayan bir dərinliyə yuvarlanır. Mən də elə bu dərinlikdəyəm – tünd qəhvə ətirli gecələrin yaratdığı bu sonsuz boşluqda itmişəm. İnsanın həyatında elə anlar olur ki, hər şey artıq mənasızlaşır, zaman itir, hər şey donur. Mən də həmin anın içinə düşmüşəm və zaman sanki mənim üçün dayanıb. Gecələr uzun, qaranlıq və səssizdir, lakin bu səssizlik mənim ruhumun səsinə bənzəyir – içimdəki səssizlik bəzən qışqırır, bəzən isə məni heç bir sualın cavabını tapmağa qoymur.
Bəlkə də xoşbəxtlik tünd qəhvənin dibində gizlidir – elə bil o, insanın tənhalıqla üz-üzə qaldığı anların bir rəmzidir, çünki qəhvənin dadı kimi tünd və acı olan hisslər bəzən insanın özünü yenidən anlamasına yol açır. Amma mən bu acını hər gecə içirəm, hər gecə eyni dərinliklərə batıram və hələ də bir çıxış yolu tapmamışam. Gözlərimi yumuram, amma qəhvənin o ətiri içimi bürüyür, bu tünd qəhvənin yaratdığı hisslər mənə sakitlik bəxş etmədiyi kimi, bir növ vərdiş halına çevrilir. Elə bil, hər axşam bu qəhvə fincanına sarılmaq mənim yeganə çarəm olub, çünki mənim özümlə olan bu sonsuz mübarizədə başqa heç nə qalmayıb. Düşüncələrim tünd qəhvənin hərarətinə bənzəyir – yandırır, amma soyutmaq mümkün deyil.
Bəlkə də, mən bu gecələrdə özümü axtarıram, amma tapmağa çalışdığım mən özüm də deyiləm. Bu axtarış sonsuzdur, mənim içimdə əks-səda yaradan sualların cavabı isə çoxdan itmişdir. Bilirəm ki, mən hər gecə buradayam, eyni vəziyyətdə, eyni fincanla – eyni düşüncələrin əsarətindəyəm. Həyat mənim üçün dayandı, amma zaman irəliləyir, insanlar dəyişir, dünya hərəkət edir. Mən isə bu tünd qəhvə ətirli gecələrin içində qalmışam, qaranlıqda boğulmuşam və hər dəfəsində, qəhvənin dibində itmiş xəyalları tapmağa çalışıram.
Günəşin doğulması bəzən bir ümid işığı ola bilərdi, amma mənə o işıq yox, gecənin sakitliyi lazımdır. Gündüzlər mənə qarmaqarışıq gəlir, səs-küylü, bəzən hətta təmənnasız. Gecələr isə daha realdır, daha səssiz və daha doğrudu. Mən hər şeyi bu qaranlıqda görürəm, çünki hər gecə öz daxilimə dərinləşirəm. Gecə qaranlıq olsa da, mənim üçün həqiqətləri ortaya çıxarır, mənim özümlə üz-üzə qalmağıma şərait yaradır.
Bəlkə də mən heç vaxt bu gecələrdən çıxmayacağam – bu tünd qəhvə ətirli gecələrdə bir həqiqət var ki, mən onu artıq qəbul etmişəm. Bu, mənim gerçəyimdir: həyatımın tünd qəhvə ilə acılaşmış tənhalığı. Amma bəzən bu tənhalıq da mənim yoldaşıma çevrilir və mən onu qəbul etmək məcburiyyətindəyəm. Gecələr davam edir, qəhvə fincanı boşalır, amma mənim düşüncələrim heç vaxt sona çatmır.