Marina Svetayeva və Anna Axmatovanın şeirləri – Rus poeziyasından yeni tərcümələr

Marina ÇVETAYEVA (1892-1941) – Görkəmli rus şairəsi, nasiri və tərcüməçisi, rus poeziyasında “Gümüş dövr” adlandırılan cərəyanın əsas təmsilçilərindən biri

 

Qeyd: Ana dilimizdəki bir çox ədəbi mənbələrdə bu şairənin soyadı, nədənsə, yanlışlıqla Svetayeva şəklində yazılır. Qeyd etmək lazımdır ki, rusca “Svet” sözü “işıq” mənasına gəlir. Şairənin soyadı isə “Çvet” və ya “Tsvet” (rəng) sözündən törəyibdir – (Tərcüməçi)

 

Axı neyləmişdim sənə, əzizim?!

 

Göz-gözə baxardıq dünənə qədər,

İndi gözlərini tutursan yana.

Quşlarla açardıq sübhü… baş-başa,

İndi torağay da qarğadır sana.

 

Sən həm ağıllıydın, həm də diribaş,

Bəyənməzdin məntək kütü, fərsizi.

Qadının əbədi bir sualı var:

“Axı neyləmişdim sənə, əzizim?!”.

 

Tökdüyüm göz yaşı, qanlar hədərmiş,

Eləcə mənmişəm qədər məhkumu.

Sevgi – doğma deyil, ögey anasa,

Ondan nə ədalət, nə şəfqət umun!

 

Gəmilər aparar yarı-aşnanı,

Ağaran yollarda qeyb olar izi…

Bütün yer üzünə bir fəryad çökər:

“Axı neyləmişdim sənə, əzizim?!”.

 

Bir Çin dövlətiydim sənin gözündə,

Mənə diz çökürdün dünənə qədər.

Ovcum açılınca, o şirin günlər

Düşüb-dığırlanan pula döndülər.

 

Suçlanıb çıxınca hakim önünə,

Uşaq qatilitək titrədi dizim.

Bunu soracağam cəhənnəmdə də:

“Axı neyləmişdim sənə, əzizim?!”.

 

Kətilə, yatağa sual edirəm:

“Niyə buna dözüm, qatlaşım yenə?!”.

“Səni öpüb, doydu, getdi dolaşıb,

Başqa bir yar tapsın”, – deyirlər mənə.

 

Əvvəl məni odun içinə atdın,

Sonra rəva gördün buz kimi düzü.

Sən mənə, əzizim, bunları etdin:

Bəs mən neyləmişdim sənə, əzizim?!

 

Hər şeydən agaham, gəl, dəbbələmə!

Gözü açıldısa, sevməz bu qafa.

Məhəbbətin qaçaq düşdüyü yerdə

Ölüm öz toxumun səpər ətrafa.

 

Niyə silkələyək axı ağacı?!

Alma dəyibdirsə, düşəcək özü…

– Sən məni əfv eylə hər şeyə görə,

Etdiyim hər şeyə görə, əzizim!

 

Qanadlı bir ruhsa

Tanrıdan payın…

 

Qanadlı bir ruhsa Tanrıdan payın –

Neylərsən daxmanı, büllur sarayı?!

Vecinə gələrmi Çingizxan, Orda?!

Bir cüt düşmənim var mənim dünyada:

Siam əkizlərtək ayrılmaz axı

Toxun toxluğuyla… acın aclığı!

 

Anna AXMATOVA (1889-1966) – Görkəmli rus şairəsi, tərcüməçisi və ədəbiyyatşünası

 

Atəş və nur kimi

yüksəldi göyə…

 

Atəş və nur kimi yüksəldi göyə

Məni üç il boyu qoruyan mələk.

Geri dönəcəyi o şirin anı

Durub gözləyirəm səbr eyləyərək.

 

Tanınmaz olubdur sirim-sifətim –

Onda şux yanağım, dodağım vardı.

Onu nəğməsiylə xəcil eyləyən

Əvvəlki o gözəl deyiləm artıq.

 

O son sözlərini heç unutmuram,

Nə qorxu salar ki, daha bu cana?!

Bir vaxt zorla salam verdiyim insan

Kaş gələ… qapanam ayaqlarına.

 

Qoşa misra

 

Özgədən gələn tərif – başıma yağan küldür,

Sənin qınağın isə… həm alqışdır, həm güldür.

 

Qaraya bürünən

dultək payızın…

 

Qaraya bürünən dultək payızın

Kirpiyi qurumaz, bitməz məlalı.

Aramsız hönkürsün deyə, elə bil

Mərhumun hər sözün yadına salır.

 

Bu ki adi haldır… Səssiz yağan qar

Xəstəni, dərdlini eyninə almaz.

Ağrını, ləzzəti unutmaq üçün

Ömrü fəda etmək çox şey sayılmaz.

 

İlham pərisi

 

Taleyim bir tükdən asılıb qalır

Gecələr mən onu gözlədiyim vaxt.

Ada, yaşa-başa, ya azad ruha

Baxmaz o tütəkli, nazənin qonaq.

 

Bax, özün yetirdi. Atıb çadrasın,

Zənlə məni süzdü, əcəb üşəndim.

Soruşdum: “Danteyə “Cəhənnəm” fəslin

Diktə edən səndin?” Dedi: “Hə, məndim”.

 

Epiqram

 

Dantetək nə yaza bilərdi Biçe?

Necə vəsf edərdi eşqi Laura?

Dil-dilçək verdiyim bu xanımları

Bəs necə susdurum, pərvərdigara?!

 

Tərcümə: Azad Yaşar

edebiyyatqazeti.az

Müəllif hüquqları qorunur. Materialdan istifadə zamanı istinad etmək vacibdir.

Bir cavab yazın

Sizin e-poçt ünvanınız dərc edilməyəcəkdir.

Next Post

Rayner Mariya Rilke. "Tanrıyla yan-yana gedirdi o qadın, gedirdi uzun ətəyi mane olsa da..."

Şb Mar 9 , 2024
Orfey, Evridika, Hermes   O qəribə nizələrdə ruhlar yaşayırdı, onlar gümüşü damarlar kimi yarırdılar qaranlığı. Köklərin arasından insanlara yönəlmiş qan axırdı, porfir kimi ağır görünürdü qan. Yeganə qırmızı şey də o qan idi.   Kimsəsiz meşələr vardı orda, qayalar və boşluq üstündən körpülər. Və göl var idi orda, boz və […]